Willem Duim wagonleider2Op 20 april 1943 vertrok een trein vanuit Westerbork naar Sobibor.
In deze trein met 32 wagons werden 1166 joodse mensen naar Sobibor vervoerd, gemiddeld 35 mensen per wagon.
In deze trein zaten ook 12 joodse patiënten van Brinkgreven, die op 13 april 1943 op Brinkgreven werden opgehaald. Willem Duim, één van de twaalf patiënten, was volgens de transportlijst hiernaast "wagonleider" van wagon 8.

Per transport werd er een organisatie op touw gezet die alles in goede banen moest leiden. Iedere trein had een leider en een plaatsvervangend leider. Voor iedere wagon werd er een leider aangesteld en een Sanitäter (een hospitaalsoldaat).
De treinleider zit in wagon 24. Een afgesloten veewagon en dan de leiding over de hele trein hebben. Het slaat natuurlijk totaal nergens op.
Op deze manier leek het alsof de organisatie van de reis in goede handen was en de verzorging van de passagiers in orde. Immers het voorgespiegelde doel was tewerkstelling in het door Duitsland bezette Polen. Voor sommige transporten met veel kinderen werden er zelfs kinderverzorgsters aangesteld.

Zodra de trein was vertrokken, bleek dat niemand in de wagons over de middelen of de ruimte beschikte om zich te kunnen bekommeren om andermans welzijn.
Alle 1166 personen werden 23 april in Sobibir bij aankomst direkt vermoord.

Bron: De deportaties uit Nederland 1940-1945, Portretten uit de archieven.
Schrijvers: Guus Luijters, Raymond Schütz en Marten Jongman.
Foto: Oorlogsarchief Nederlandse Rode Kruis.